Psycholog, psychoterapeuta, psychiatra- do kogo się zgłosić?

Wiele osób nie wie, czym różni się psychoterapeuta od psychologa

lub psychiatry i do kogo warto się zgłosić z problemami zdrowia psychicznego. Nic w tym dziwnego, ponieważ wiedza taka nie jest w naszym społeczeństwie rozpowszechniona. Wynika to także z braku regulacji prawnych, które określałyby warunki bycia psychologiem czy psychoterapeutą. Łatwiej nam zdefiniować, kto to jest psychiatra i kiedy można być pewnym, że osoba wykonująca ten zawód zajmuje się tym legalnie.

Zacznijmy zatem od psychiatry- jest to lekarz, a więc osoba, która ukończyła studia medyczne, a ponadto posiada lekarską specjalizację psychiatryczną. Jej zadaniem jest diagnoza stanu psychicznego, czyli przypisanie konkretnej jednostki medycznej do zgłaszanych objawów. Rozpoznaniem takim może być depresja, zaburzenia osobowości, zaburzenia lękowe itp. Jeśli objawy, takie jak zbyt silny lęk, utrata motywacji bądź problemy ze snem powodują znaczną dezorganizację codziennego funkcjonowania, wskazane jest włączenie leków w celu osłabienia objawów. Mogą to być substancje, które przyjmuje się doraźnie np. w sytuacjach silnego stresu lub takie, które wymagają regularnego przyjmowania np. leki przeciwdepresyjne.

Pozostałe dwa zawody, a więc psycholog i psychoterapeuta różnią się od psychiatry przede wszystkim tym, że nie są one zawodami medycznymi, a więc osoby te nie mają możliwości działań lekarskich w tym wystawiania recept na leki. Psycholog to osoba, która ukończyła 5-letnie studia magisterskie i posiada wiedzę dotyczącą różnych sfer składających się na życie psychiczne człowieka, typy osobowości, rozwój emocjonalny

i inne. Posiada uprawnienia do sporządzania diagnozy psychologicznej, udzielania poradnictwa czy wsparcia psychologicznego, a więc raczej krótkoterminowych, doraźnych form pomocy.

Psychoterapeuta zaś jest osobą, która ukończyła studia psychologiczne (bądź posiada tytuł magistra z kierunków pokrewnych takich jak pedagogika, socjologia

czy filozofia) oraz minimum 4-letni kurs psychoterapii podlegający pod Polskie Towarzystwo Psychologiczne bądź Psychiatryczne. Kurs taki daje możliwość poszerzonej diagnozy zaburzeń psychicznych oraz narzędzia umożliwiające leczenie owych trudności. Jest to diagnoza dotycząca nie tylko typu osobowości lub zaburzenia psychicznego,

ale też mechanizmów obronnych właściwych dla danej osoby, utrwalonych schematów reagowania, odczuwania, budowania relacji. Psychoterapia umożliwia wspólne

z pacjentem poznawanie tych powstałych w dzieciństwie schematów, które

są często destruktywne w dorosłym życiu i budowanie nowych sposób reagowania emocjonalnego oraz tworzenia więzi. Można więc powiedzieć, że psychoterapeuta posiada, więcej niż psycholog, zasobów umożliwiających poznanie danej osoby oraz narzędzia praktyczne pomocne w procesie zmiany. Jego zadaniem jest także uruchamianie w pacjencie funkcji refleksyjnej, która warunkuje poszerzenie wglądu

w siebie, a nie podawanie gotowych rozwiązań, co odbywa się

m.in. w poradnictwie.

Odpowiedź na pytanie, do kogo się zgłosić, będzie zależało przede wszystkim od problemu danej osoby. Jeśli rzecz dotyczy kryzysu psychicznego, a więc intensywnej reakcji stresowej na daną sytuację i potrzebne jest doraźne wsparcie lub poradnictwo, może wystarczyć wizyta u psychologa. Jeśli natomiast mowa o głębszych problemach emocjonalnych takich jak depresja, chwiejność emocjonalna, niskie poczucie własnej wartości czy trudności w budowaniu relacji, potrzebna będzie psychoterapia.

W sytuacji zarówno kryzysów psychologicznych jak i utrwalonych problemów emocjonalnych pomocne może okazać się także wsparcie farmakologiczne, jako uzupełnienie pomocy psychologicznej/terapeutycznej. Bywa ono nieodzowne, kiedy objawy lękowe, utrata motywacji czy natrętne myśli uniemożliwiają codzienne funkcjonowanie, a tym samym udział w procesie terapeutycznym. Należy jednak pamiętać, że leki działająna objawy (np. poprawiając nastrój) natomiast nie mają możliwości wprowadzania trwałych zmian w myśleniu czy w strategiach radzenia sobie

z emocjami. Te ostatnie umiejętności można wypracować wspólnie z psychoterapeutą.